Jak zmiękczyć stolec u dziecka?
Bardzo często zatwardzenie u dziecka jest wynikiem nieprawidłowości związanych z dietą bądź nawodnieniem organizmu. Na zaparcia może pomóc dieta bogatoresztkowa, czyli podawanie dziecku produktów bogatych w błonnik – można do nich zaliczyć surowe owoce i warzywa, a także razowe pieczywo i kaszę. Bardzo ważne jest również pilnowanie, aby dziecko przyjmowało odpowiednią ilość płynów. Woda przyczynia się do zmiękczenia stolca, dzięki czemu wypróżnienie jest dla dziecka łatwiejsze. Niestety bardzo często dzieci wypijają zbyt małą ilość wody w ciągu dnia, a to może prowadzić właśnie do problemu z zaparciami. Dziecko z tendencją do zaparć należy zachęcać też do aktywności fizycznej.
Najczęstsze przyczyny i objawy zaparć u dzieci
Zaparcie oznacza utrudnione lub bolesne oddawanie stolca, które ma miejsce rzadziej niż co 3 dni lub oddawanie stolca o bardzo zbitej konsystencji. Do najczęstszych przyczyn zaparć u dzieci zalicza się zaburzenia metaboliczne i anatomiczne, a także niektóre choroby, w tym niedoczynność tarczycy, alergie pokarmowe, mukowiscydozę lub choroby neurologiczne. Problemy z wypróżnianiem mogą być spowodowane również niewłaściwą dietą, w tym spożywaniem nadmiernej ilości słodyczy, zbyt małą podażą owoców i warzyw oraz produktów bogatych w błonnik. Do wystąpienia u dziecka zaparć może się przyczyniać również odwodnienie, niedożywienie, a nawet przyjmowanie niektórych leków. Do zaparć może prowadzić również stres, przeżywane przez dziecko emocje, a niekiedy również próba zbyt wczesnego odpieluchowania. Biorąc pod uwagę przyczynę, zaparcia u dzieci dzieli się na zaparcia o podłożu organicznym oraz zaparcia czynnościowe.
Najczęstszym objawem zaparć u dziecka jest zbyt rzadkie oddawanie stolca, uczucie parcia na stolec i niepełnego wypróżnienia, a także ból podczas wypróżniania. Do innych objawów świadczących o zaparciach zalicza się twardą i grudkowatą konsystencję stolca, która może powodować zranienia w okolicach odbytu, a także krew na stolcu lub papierze toaletowym. Dziecko z zaparciami często brudzi też bieliznę. Wiele dzieci zmagających się z zaparciami może dodatkowo skarżyć się na ból brzucha, który często staje się wówczas nieprzyjemnie twardy i wzdęty. Z zaparciami można – a nawet trzeba – walczyć, a mogą pomóc w tym preparaty z apteki.
Domowe metody na zaparcia u dzieci
Przy zaparciach u najmłodszych mogą się okazać pomocne domowe sposoby. Jedną z metod na zaparcia u maluchów jest trening defekacji, który polega na regularnym sadzaniu dziecka na nocniku lub toalecie – najlepiej o stałych porach. W przypadku starszych dzieci rozwiązaniem może się okazać zwiększenie aktywności fizycznej. Ruch dla dzieci jest bardzo istotny. Ruch odpowiada między innymi za pobudzanie perystaltyki jelit, dlatego, zamiast sadzać dziecko przed telewizorem, zabierzmy je na spacer. U dzieci zmagających się z zaparciami koniecznie zwracajmy również uwagę na jakość diety i poziom nawodnienia organizmu – pilnujmy, by w diecie było odpowiednio dużo błonnika i probiotyków oraz aby dziecko wypijało odpowiednią ilość płynów. Na zaparcia warto stosować również napary ziołowe. Szczególnie polecany jest rumianek, a także melisa i mięta. Jeśli podłoże zatwardzenia jest psychogenne, niezbędna może się okazać opieka psychologa.
Co jest dobre na zaparcia u dzieci? Preparaty z apteki
Chociaż zaparcia są dość powszechną dolegliwością wieku dziecięcego, w żadnym wypadku nie należy ich bagatelizować. Jeśli zmiany w diecie i aktywności nie przyniosą oczekiwanych rezultatów, wskazane może być podanie dziecku środka na zaparcia – swoją decyzję najlepiej jednak wcześniej skonsultować z pediatrą. Lek na zaparcia zawsze dobieramy do wieku dziecka i jego stanu zdrowia. Gdy dziecko nie oddawało stolca dłużej niż 3 dni, można mu podać np. czopek glicerynowy, który pobudzi perystaltykę i ułatwi dziecku wypróżnienie.
Na zaparcia u dzieci stosuje się też laktulozę. Jest to dwucukier składający się z galaktozy i fruktozy, który po podaniu doustnym w jelicie rozkłada się na dwutlenek węgla i kwasy organiczne. Efekt stosowania laktulozy jest widoczny zwykle po kilku godzinach. Inną opcją są makrogole, czyli glikole polietylenowe o budowie liniowej, które nie wchłaniają się do organizmu i nie reagują z mikroflorą jelit, ale mają zdolność wiązania wody, przyczyniając się tym samym do lepszego nawodnienia stolca i rozluźnienia mas kałowych. Są one wykorzystywane w leczeniu długotrwałych oraz pojawiających się sporadycznie zaparć u dzieci.
Czy zaparcia u dzieci są niebezpieczne?
Prawidłowe wypróżnianie jest bardzo ważne, bez względu na wiek pacjenta. Problemy z wypróżnianiem u dzieci wpływają nie tylko na ich samopoczucie, ale mogą być bardzo szkodliwe, prowadząc do groźnych następstw. Długotrwałe zaparcia mogą się przyczynić do powstania szczeliny odbytu, a w skrajnych przypadkach może dojść do rozwoju kamieni kałowych, a te z kolei mogą doprowadzić do niedrożności przewodu pokarmowego.
Jeśli zatem rodzic zauważy, że dziecko oddaje stolec zbyt rzadko, ma z tym problemy, brudzi bieliznę czy zmaga się z bólami brzucha, nie powinien lekceważyć tego problemu. Zaparcia mogą wiązać się nie tylko z błędami dietetycznymi czy przyjmowaniem płynów w niedostatecznej ilości, ale też z alergiami, celiakią, problemami z tarczycą, zaburzeniami psychologicznymi, chorobami przewodu pokarmowego i wieloma innymi przyczynami, dlatego diagnostyką problemu powinien zająć się lekarz.